در پروژه‌های ساختمانی، بست داربستی یکی از اجزای حیاتی داربست محسوب می‌شود که وظیفه‌ی اصلی آن ایجاد اتصال محکم بین لوله‌ها و حفظ ایمنی سازه است. اما حتی بهترین بست‌های داربستی نیز بدون نگهداری و بازرسی منظم، دوام و عملکرد ایده‌آل خود را از دست می‌دهند. در این مقاله، اهمیت نگهداری دوره‌ای بست داربستی و نکات کلیدی در بازرسی فنی آن را بررسی می‌کنیم.
اهمیت نگهداری و بازرسی بست داربستی
بست داربستی به دلیل قرار گرفتن در معرض شرایط محیطی مانند رطوبت، گردوغبار و فشارهای مکانیکی، در طول زمان ممکن است دچار فرسودگی یا خوردگی شود. نگهداری منظم باعث افزایش طول عمر قطعات و پیشگیری از خطرات ناشی از خرابی بست‌ها در حین کار می‌شود.
بازرسی ظاهری و فنی بست داربستی
بازرسی اولیه شامل بررسی چشمی تمامی بست‌ها قبل از هر بار استفاده است. ترک‌های ریز، زنگ‌زدگی سطحی یا تغییر شکل در بدنه بست باید جدی گرفته شود.
در بازرسی فنی، قطعات متحرک و پیچ‌های بست بررسی می‌شوند تا از عملکرد روان و بدون لقی اطمینان حاصل شود. استفاده از بست معیوب می‌تواند کل سازه داربستی را به خطر بیندازد.
نکات مهم در بازرسی فنی
چک کردن سفتی پیچ‌ها و مهره‌ها
اطمینان از سلامت رزوه‌ها
بررسی پوشش رنگی یا گالوانیزه از نظر ترک یا پوسته شدن
تست مقاومت در برابر فشار (در صورت نیاز در کارگاه)
نحوه نگهداری صحیح بست داربستی
برای افزایش عمر مفید بست‌ها، رعایت چند نکته ساده اما حیاتی ضروری است:
۱. تمیزکاری پس از هر پروژه
بعد از اتمام پروژه، بست‌ها باید از گردوغبار، گل و مواد شیمیایی پاک شوند تا از زنگ‌زدگی جلوگیری شود. شست‌وشو با آب و خشک‌کردن کامل، اولین قدم در نگهداری صحیح است.
۲. نگهداری در محیط خشک و تهویه‌دار
انبار نگهداری باید خشک و به‌دور از رطوبت باشد. تماس طولانی با زمین مرطوب باعث خوردگی و کاهش استحکام فولاد می‌شود.
۳. روغن‌کاری قطعات متحرک
بست‌های دوپیچ و چهارپیچ که قطعات متحرک دارند، بهتر است در دوره‌های مشخص روغن‌کاری شوند تا عملکرد نرم و روانی داشته باشند.
تأثیر کیفیت ریخته‌گری و پوشش بر دوام بست داربستی
بست‌های داربستی با کیفیت بالا، مثل بست‌های تولیدشده در کارخانه متالیران، از فولاد مرغوب و با روش ریخته‌گری قالب ماسه‌ای تولید می‌شوند. این نوع تولید باعث افزایش استحکام مکانیکی بست و کاهش احتمال ترک در اثر فشار یا ضربه می‌شود.
همچنین، پوشش رنگی صنعتی که در محصولات متالیران به‌کار می‌رود، از بروز زنگ‌زدگی جلوگیری کرده و نیاز به نگهداری مکرر را کاهش می‌دهد.
زمان‌بندی مناسب برای بازرسی بست‌ها
بازرسی باید به‌صورت دوره‌ای انجام شود:
روزانه: بررسی چشمی بست‌های در حال استفاده
ماهانه: کنترل فنی و تست سفتی اتصالات
پس از هر پروژه: شست‌وشو، خشک‌کردن، و روغن‌کاری
این روند باعث می‌شود بست‌ها همیشه در شرایط آماده‌به‌کار باقی بمانند و ایمنی کارگاه حفظ شود.
جمع‌بندی
بست داربستی باکیفیت اگر به‌درستی نگهداری و به‌صورت منظم بازرسی شود، می‌تواند سال‌ها بدون افت کیفیت مورد استفاده قرار گیرد. نگهداری اصولی نه‌تنها هزینه‌های تعویض را کاهش می‌دهد، بلکه ایمنی کارگران و پایداری سازه را تضمین می‌کند.
کارخانه متالیران با تولید بست‌های فولادی استاندارد و باکیفیت، محصولاتی ارائه می‌دهد که با رعایت اصول نگهداری می‌توانند دوام و ایمنی پروژه شما را به بالاترین حد ممکن برسانند.