قبل از بررسی انواع بست داربست به توضیح کوتاهی در مورد داربست و بست‌ها میپردازیم. داربست ابزاری ضروری برای صنعت ساختمان است و بست ها به تضمین ایمنی داربست و کارکنان کمک می‌کند. داربست، سازهای موقت است که به انجام بسیاری از وظایف مانند: رنگ آمیزی، تعمیر ساختمان، تمیزکاری نمای ساختمان و….. می‌پردازد و هدف اصلی استفاده از بست داربست، اتصال لوله‌های داربست به یکدیگر است.
انواع مختلفی از بست داربست وجود دارد که به طور گسترده در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف برای استفاده در کارهای مختلف ساختمانی استفاده می‌شوند و نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند.
مهم‌ترین انواع بست داربست
انواع مختلفی از بست داربست در بازار وجود دارد که مهم ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- بست چهار پیچ
- بست دو پیچ
- بست آهنگیر یا بست H
- بست گردان یا گردون
بست چهار پیچ (Right Angle Coupler)
بست چهار پیچ برای اتصال لوله های افقی با لوله های عمودی است. بست چهار پیچ به دلیل مقاومت بالا و کارایی آن، به پرکاربرد ترین نوع بست های داربست تبدیل شده است. این بست همانطور که از اسمش پیداست از 4 پیچ، 4 مهره و دو قطعه اصلی به نام “کنده” و “برگه” ساخته شده است.
بست چهار پیچ همانند بقیه بست ها به دو نوع سبک و سنگین تقسیم می‌شود که تفاوت آن در قطر لوله داربست و استحکام آن‌ها است. به طور مثال بست داربست سنگین برای لوله‌های داربست با قطر بالاتر استفاده می‌شود و باعث بالا رفتن مقاومت داربست می‌شود.
مزایا
– استحکام بالا: بست‌های چهار پیچ به دلیل طراحی خود، قابلیت تحمل وزن‌های سنگین و بارهای جانبی را دارند. این ویژگی باعث می‌شود که برای پروژه‌های ساختمانی با نیاز به ایمنی و پایداری بیشتر مناسب باشند.
– اتصالات قوی: این بست‌ها لوله‌های داربست را در زاویه 90 درجه به هم متصل می‌کنند که یک اتصال بسیار محکم و پایدار ایجاد می‌کند.
– مقاومت در برابر خوردگی: معمولاً از مواد مقاوم مانند چدن داکتیل یا آهن گالوانیزه ساخته می‌شوند که مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی دارند.
معایب
– نصب پیچیده‌تر: نصب این بست‌ها نیاز به دقت و زمان بیشتری دارد، به ویژه در پروژه‌های بزرگ.
– وزن بیشتر: به دلیل استفاده از چهار پیچ و ساختار محکم، این بست‌ها نسبت به انواع سبک‌تر، سنگین‌تر هستند.
کاربردها
– مناسب برای پروژه‌های ساختمانی سنگین و بلندمرتبه که نیاز به داربست‌هایی با استحکام بالا دارند.
– استفاده در ساخت و سازهای صنعتی و تجاری که نیاز به پایداری بیشتری دارند.
بست دو پیچ (Putlog Coupler)
بست دو پیچ کارایی بسیار نزدیکی به بست چهار پیچ دارد و برای اتصال لوله‌های داربست با زاویه 90 درجه است. اما بست دو پیچ یک تفاوت با بست چهار پیچ دارد که از نظر ساختاری هستش که به جای چهار پیچ از دو پیچ ساخته شده که به همین دلیل مقاومت کمتری نسبت به بست 4 پیچ دارد و بیشتر برای سازه‌هایی که موقتی یا ساده‌تر هستند مانند غرفه‌ها، نمایشگاه‌ها، گلخانه‌ها و… استفاده می‌شود.
مزایا
– نصب آسان: به دلیل ساختار ساده‌تر و استفاده از دو پیچ، نصب این بست‌ها سریع‌تر و آسان‌تر انجام می‌شود.
– قیمت مناسب: به دلیل مصرف کمتر مواد و طراحی ساده‌تر، این نوع بست‌ها قیمت پایین‌تری دارند.
– سبک‌تر: وزن کمتری دارند که باعث سهولت در حمل و نصب می‌شود.
معایب
– استحکام کمتر: به دلیل استفاده از دو پیچ به جای چهار پیچ، این بست‌ها استحکام کمتری دارند و برای پروژه‌های سنگین توصیه نمی‌شوند.
– کاربرد محدود: این بست‌ها برای پروژه‌های سبک‌تر مناسب هستند و نمی‌توانند بارهای سنگین را تحمل کنند.
کاربردها
– مناسب برای پروژه‌های ساختمانی کوچک و متوسط، مانند تمیزکاری نما و پروژه‌های بازسازی.
– استفاده در داربست‌هایی که نیاز به جابجایی و نصب مکرر دارند.
بست گردان (Swivel Coupler)
بست گردان یا بست گردون که به اسم بست 360 هم شناخته می‌شود. این بست بر خلاف بست 4 پیچ و بست 2 پیچ امکان اتصال لوله های داربست در هر زاویه‌ای را فراهم می‌کند. بست گردان از نظر ساختاری شبیه به بست چهار پیچ بوده و از 2 عدد “برگه”، 1 عدد “کنده” و 4 عدد پیچ و مهره تشکیل شده است. بست گردون به علت کاربرد متفاوتش در قسمت‌هایی که لوله گذاری پیچیده‌ای دارد بکار برده می‌شود و از این رو بیشتر در صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها که سیستم ارتقا یافته‌ای دارند استفاده می‌شود.
بست گردون انواع مختلفی مانند دو پیچ، چهار پیچ، هشت پیچ و… دارد و این بست قابل تنظیم در هر زاویه است و تعداد پیچ و مهره استفاده شده در آن نشان دهنده تحمل وزن و استفاده برای لوله‌هایی با قطر بالا است.
مزایا
– انعطاف‌پذیری بالا: این بست‌ها امکان چرخش و تنظیم زاویه بین لوله‌های داربست را فراهم می‌کنند، که برای پروژه‌هایی با نیاز به تغییرات زاویه‌ای مناسب است.
– نصب سریع: نصب این بست‌ها به دلیل قابلیت تنظیم زاویه، نسبتاً سریع و آسان است.
– اتصالات چندمنظوره: این بست‌ها را می‌توان برای اتصال لوله‌ها در زوایای مختلف به کار برد.
معایب
– استحکام نسبی: بست‌های گردون نسبت به بست‌های ثابت، استحکام کمتری دارند و ممکن است در پروژه‌های با نیاز به استحکام بالا محدودیت داشته باشند.
– هزینه بالاتر: به دلیل طراحی پیچیده‌تر و کاربردهای چندمنظوره، این نوع بست‌ها معمولاً گران‌تر از بست‌های ثابت هستند.
کاربردها
– مناسب برای پروژه‌هایی که نیاز به تنظیم زاویه داربست‌ها دارند، مانند داربست‌های پل‌سازی و پروژه‌های خاص معماری.
– استفاده در پروژه‌های پیچیده‌ای که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتر دارند.
بست اِچ یا بست آهنگیر (H-Frame Coupler)
بست H یا بست آهنگیر یک بست ثابت است که برای محکم کردن مقطع عرضی لوله داربست به سایر مقاطع طولی سازه طراحی شده است که همیشه به صورت جفت استفاده می‌شود. به زبان ساده‌تر بست آهنگیر از دو جزء تشکیل شده است که بخش اول شبیه به حرف H انگلیسی بوده که وظیفه آن اتصال به ساز اصلی بوده و بخش دوم به شکل دستگیره است که وظیفه آن در بر گرفتن سازه دیگر مانند تیرآهن است.
از کاربردهای بست اچ می‌توان به اتصال لوله های داربست در زاویه قائم، اتصال لوله داربست به تیرآهن و اتصال لوله داربست به سازه دیگر اشاره کرد و همچنین برای داربست‌های معلق استفاده می‌شود.
مزایا
– استحکام بسیار بالا: این بست‌ها به دلیل طراحی منحصر به فرد خود، از استحکام و پایداری بسیار بالایی برخوردارند.
– اتصال چند لوله: امکان اتصال چند لوله داربستی به صورت همزمان، که باعث افزایش کارایی و سرعت در نصب می‌شود.
– مقاومت در برابر نیروهای جانبی: به دلیل طراحی خاص، این بست‌ها می‌توانند در برابر نیروهای جانبی و بارهای سنگین به خوبی مقاومت کنند.
معایب
– وزن بالا: این نوع بست‌ها به دلیل ساختار پیچیده‌تر و استفاده از مواد بیشتر، سنگین‌تر از انواع دیگر هستند.
– هزینه بالا: به دلیل ویژگی‌های خاص و کاربردهای محدودتر، این نوع بست‌ها معمولاً گران‌تر هستند.
کاربردها
– مناسب برای پروژه‌های ساختمانی بسیار بزرگ و سنگین که نیاز به استحکام و پایداری بالا دارند.
– استفاده در داربست‌های ایمن‌سازی ساختمان‌های بلندمرتبه و صنعتی.
مقایسه انواع بست داربست
|
نوع بست
|
مزایا
|
معایب
|
کاربرد
|
|---|---|---|---|
|
بست چهار پیچ
|
تحمل وزن بالا
|
قیمت بالا به علت وزن بالا، نصب پیچیده
|
اتصال لوله‌ها در زاویه 90 درجه، مناسب برای پروژه‌های ساختمانی سنگین
|
|
بست دو پیچ
|
نصب آسان، قیمت مناسب به علت وزن پایین
|
مقاومت کمتر، به علت استحکام کمتر در پروژه بزرگ قابل استفاده نیست.
|
استفاده در پروژه‌های در حال جابه‌جایی یا پروژه‌های موقت
|
|
بست گردان
|
انعطاف پذیری بالا، نصب آسان
|
قیمت بالا
|
اتصال لوله‌های داربست به یکدیگر در هر زاویه‌ای، استفاده در پروژه‌های پیچیده
|
|
بست آهنگیر
|
استحکام بالا، مقاومت در برابر نیروهای جانبی
|
وزن بالا، قیمت بالا
|
بالا بردن ایمنی، مناسب پروژه‌های سنگین
|
بهترین برند بست داربست
بست های داربست علاوه بر اینکه به چند دسته از نظر کارایی تبدیل می‌شوند. بلکه از نظر برند تولید کننده هم به چند دسته قابل تقسیم هستند، این برندها هر کدام محصول خود را تولید می‌کنند که نه تنها از نظر داشتن استانداردهای اولیه و کارایی، یکسان نیستند بلکه از نظر قیمتی هم متفاوت هستند. اگر بخواهیم به چندتا از بهترین مارک بست داربست اشاره کنیم، می‌توانیم به برندهای کوبلر، ایران بست و فولاد بست اشاره کنیم. انتخاب بهترین مارک بست داربست کاملاً تجربی و بسته به کاری دارد که از آن‌ها انتظار دارید.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی انواع بست داربست پرداختیم که از نظر کارایی و شرکت تولید کننده به شاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و شما با توجه به کارایی بست‌ها می‌توانید بست داربست خود را انتخاب کنید. همچنین در آخر به موضوع بهترین مارک بست داربست پرداختیم که لزوماً نباید آن‌ها را از خود کارخانه برندشان مستقیماً بگیرید بلکه تولید کنندگان دیگر هم این برندها را مطابق با استانداردهای تولید کننده اصلی تحویل می‌دهند.