یکی از موارد سنجش مقاومت داربست، میزان تحمل بست داربست است؛ ولی ما در این مقاله به مسئله‌ای کلی‌تر پرداخته و همه جوانب را در نظر می‌گیریم، که در این مقاله به آن می‌پردازیم. داربست یک سازه موقتی است که برای دسترسی راحت‌تر به نقاط غیر قابل دسترسی ساخته می‌شود. کاربرد آن برای ساخت ساختمان، تعمیرات، شست‌و‌شوی نمای ساختمان و… است.
همچنین به عنوان تکیه‌گاه برای بخش‌های دیگر ساختمان هم استفاده می‌شود. ساخت داربست نیاز به تخصص ویژه‌ای دارد زیرا هنگام رعایت نکردن نکات ایمنی امکان فروریختن آن که خطراتی جانی و مالی که غیر قابل جبران هستند، به دنبال دارد. یکی از آن نکات تخصصی، در نظر گرفتن میزان تحمل وزن داربست است.
برای اینکه این مورد را بررسی کنیم اول باید بدانیم که چه وزن‌هایی به داربست وارد می‌شود و چه عواملی را برای افزایش تحمل وزن داربست باید در نظر بگیریم تا داربستی محکم و ایمن داشته باشیم. همراه با گروه صنعتی متالیران باشید تا این موارد را با هم بررسی کنیم.
چه وزن هایی را داربست باید تحمل کند؟
شاید کسانی که به داربست‌هایی ساختمانی نگاه کنند، فکر کنند که این داربست‌ها فقط برای تحمل وزن آدم‌ها که به دسترسی آسان‌تر آن‌ها به همه نقاط کمک میکند، است. اما اگر نگاهی جزئی‌تر داشته باشیم متوجه این موضوع می‌شویم که عوامل بیشتری در داشتن یک بست داربست استاندارد دخیل هستند که به 4 دسته تقسیم می‌شوند.
1. وزن مُرده
وزن خود داربست یا وزن مُرده که شامل تجهیزات که بخشی از خود داربست محسوب می‌شوند یا امکان دارد وزن آن‌ها بر روی داربست بیوفتد مانند اجزای ساختاری داربست، کابل‌ها، محافظ و… است. بار مرده شامل تمام بخش‌ها و تجهیزاتی است که بخشی از داربست محسوب می‌شوند. این شامل سکوها، اجزای ساختاری، ورق داربست، محافظ لبه‌ها، کابل‌های تعلیق، بالابرها، مصالح و … است.
۲. بار زِنده
بار زِنده و یا بار موقت شامل وزن کسانی می‌شود که بر روی داربست می‌خواهند، راه بروند.
۳. بار محیط
بارهای محیطی بارهای هستند که بر روی مواد انباشته شده، مانند ورقه، نرده‌های محافظ، سیم‌ها و سایر اتصالات را شامل می‌شود.
۴. بارهای دیگر
علاوه بر این بارها، بارهایی که بر اثر عوامل طبیعی هستند نیز بر داربست وارد می‌شوند. به عنوان مثال برف، باران و باد نیز می‌توانند بر روی داربست تاثیر بگذارند. همچنین ممکن است وسیله و یا باری به صورت اتفاقی و ناگهانی بر روی داربست بیوفتند و باید داربست به گونه‌ای باشد، که تحمل اینگونه ضربه‌ها رو داشته باشد.
عواملی که بر تحمل وزن داربست تاثیرگذار هستند.
عواملی که بر تحمل وزن داربست تاثیرگذار هستند. عبارتند از:
لوله داربستی چیست؟
لوله‌های داربستی اصلی‌ترین بخش سازه داربستی هستند، و از آن‌ها برای دسترسی به نقاط سخت استفاده می‌شود. کاربرد این لوله ها برای دسترسی به ارتفاعات و نقاط سخت ساختمان است. لوله‌های داربستی با نام لوله 5 نیز شناخته می‌شوند و این لوله‌ها از جنس فلزی و با 3 تا 6 متر طول تشکیل شده‌اند. و در دو نوع سبک و سنگین عرضه می‌شود. در ادامه به برخی از ویژگی‌های لوله داربستی می‌پردازیم.
- طولی بین 3 تا 6 متر دارند.
- قطر لوله 48.3 میلی متر است.
- ضخامت لوله متغییر بوده و بستگی به طول آن دارد.
- از ورق سیاه ساخته شده.
تحمل وزن بست داربست
بست های داربست از نظر وزنی به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می‌شوند، که هر کدام از آن‌ها خصوصیات خود را دارد؛ اما در تحمل وزن تاثیر گذار هستند. در ادامه ما از سبک و سنگین بودن بست ها صرف نظر کرده‌ایم، و برای مطالعه تفاوت بست سبک و سنگین به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.
بست چهار پیچ
یکی از پر استفاده‌ترین مدل‌های بست داربست است. که از جنس چدن داکتیل می‌باشد. از بست چهار پیچ برای بستن داربست‌های با تحمل وزن بالا استفاده می‌شود و برای همین موضوع است که کاربرد زیادی دارد. این بست وزنی حدود 1200 کیلو گرم را تحمل میکند.
بست گردون
بست گردون به علت اینکه دارای دو قسمت مرکب است، که می‌توانند به صورت زاویه 360 درجه بچرخند، بست چرخشی شناخته شده که توسط یک پین از جنس فولاد به یکدیگر متصل شده‌اند. این بست با نام بست چرخشی هم شناخته می‌شود و بخاطر داشتن حالتی انعطاف دار برای اتصال لوله‌های مورب هم استفاده می‌شود و وزنی حدود 1000 کیلوگرم را تحمل میکند.
بست زبانه‌ای
بست زبانه‌ای که کاربرد آن اتصال لوله‌ها در راستای افق است. قطر آن 14 میلی متر است و یک مغزی(واسطه‌ای که لوله‌ها را به یکدیگر متصل میکند) در داخل آن قرار دارد. که وزن قابل توجهی حدود 4500 کیلو گرم را می‌تواند تحمل کند.
بست تک پیچ
بست تک پیچ نسبت به مابقی بست‌ها وزن کمتری را تحمل میکند و اسحکام کششی کمتری دارد. و کاربرد آن برای سطوحی است که بر روی مکان مورد نظر سر پوش دارد برای مثال نمایشگاه و گلخانه‌ها، همچنین در مواقع ایجاد داربست برای شست و شوی نمای ساختمان هم می‌توان از بست تک پیچ استفاده کرد. این بست وزنی حدود 1000 کیلو گرم را تحمل میکند.
بست دو پیچ
این بست از ورق ST37 که این ورق جزء آلیاژهای فولادی است و به علت کم بودن کربن آن انعطاف قابل توجهی هم دارد، تولید شده است؛ که به همین دلیل جنسی محکم و قابل اطمینان دارد. کاربرد و استفاده بست دو پیچ برای اتصال لوله‌ها به صورت 90 درجه است و به نسبت دیگر بست‌ها فروش بیشتری دارد. وزن قابل تحمل این بست، وزنی حدود کیلو گرم است.
بست آهنگیر H
این بست هم از جنس چدن نشکن و یا داکتیل می‌باشد. و علت اسم آن بخاطر این است که از یک طرف به تیر آهن و از طرف دیگر به لوله متصل می‌شود که به آن بست آهن گیر و یا اچ شکل می‌گویند. و بیشتر در پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها مورد استفاده قرار میگیرد.
بست كلاهکی
وزن آن حدود 860 گرم است که کاربرد آن متناسب با نام آن مانند کلاه بر روی لوله‌های عمودی و افقی قرار میگیرد تا مقاومت لوله‌ها را افزایش بدهد. همچنین این بست معروف به بست مسقف است زیرا که برای تشکیل داربست که در سقف می‌زنند مورد استفاده قرار میگیرد. این بست در حالتی چرخشی هم تولید می‌شود. و وزن معادل را تحمل میکند.
بست كمكي يا نگهدارنده
برای افزایش وزن قابل تحمل بست خود می‌توانید از بست کمکی استفاده کنید این بست در زیر بست‌های دیگر قرار میگیرد و مقاومت آن‌ها را تا 2700 کیلو گرم افزایش می‌دهد اما به تنهایی تحمل وزن پایینی دارد.
مغزی داربست
مغزی در درون بست داربست قرار گرفته و کاربرد آن اتصال هر چه بهتر لوله‌های داربستی به یکدیگر است. مغزی در درون بست قرار دارد و به کمک اتصالات می‌توان آن را محکم کرد. خود مغزی نوعی بست به حساب می‌آید. همچنین این قطعه به نظم قرار گیری لوله‌های داربستی و بالا بردن مقاومتشان کمک میکند.
جمع بندی
ما در این مقاله یکی از جنبه‌های مهم بست داربست که اهمیت بسیار زیادی در نکات کار با داربست است، را بررسی کردیم. که اگر بست شما میزان تحمل بالایی داشته باشد در نتیجه آن داربست شما ایمنی بیشتری داشته و به دور از نگرانی می‌توانید از آن استفاده کنید. البته که فاکتورهای دیگری در این زمینه موثر هستند که در این مقاله به بررسی آن‌ها هم پرداختیم.